အိမ္မက္ခ်စ္သူ: မငိုပါနဲ႔ ဧရာဝတီ (အိမ့္ခ်မ္းေျမ့)http://www.ainchannmyay.com/?p=1190

Wednesday 5 October 2011

မငိုပါနဲ႔ ဧရာဝတီ (အိမ့္ခ်မ္းေျမ့)http://www.ainchannmyay.com/?p=1190

သူတို႔ဟာ… ကမၻာေပၚမွာ တတိယအရွည္ဆုံးနဲ႔ အာရွမွာ အရွည္ဆုံးျမစ္ျဖစ္တဲ႔ ယန္စီ ဆိုတဲ႔ျမစ္ႀကီးကို ပိုင္ဆိုင္ထားခဲ႔တယ္။
အဲသလို ရွည္လ်ားလွပတဲ႔ ကမၻာ႔အ႔ံဖြယ္ ယန္စီီျမစ္ႀကီးဟာဆိုရင္ ယဥ္ေက်းမႈေတြ အမ်ိဳးမိ်ဳးကို တည္ေဆာက္ခဲ႔တဲ႔ ျမစ္ႀကီးတစ္စင္း ျဖစ္တယ္။
သူတို႔ဟာ… အဲဒီျမစ္ႀကီးကို တိမ္ေကာ၊ ပ်က္စီး၊ ပတ္၀န္းက်င္သဘာ၀တရားႀကီးတစ္ခုလုံးကို ေမွာက္လွန္ဖ်က္ဆီးလိုက္ျခင္းအားျဖင့္ လူေတြသာမက ကၽြဲႏြားတိရစၦာန္ေတြပါ ဒုကၡေရာက္ေစခဲ႔တယ္။ အခုဆိုရင္.. ယန္စီျမစ္ႀကီးဟာ.. ေပ်ာက္ကြယ္သြားေတာ႔မယ္႔ ကမၻာ႔အထင္ရွားဆုံး သဘာ၀သယံဇာတ ၁၀ ခုထဲမွာ တစ္ခုပါေနၿပီ။ ေနာက္ႏွစ္အနည္းငယ္မွာ.. ယန္စီဆိုတာ တရုတ္လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ ဒ႑ာရီနဂါးႀကီးေတြလို.. ေရွးေဟာင္းစာေပက်မ္းဂန္ေတြထဲမွာပဲ ရွင္သန္အသက္၀င္လႈပ္ရွားေတာ႔မယ္ထင္ရဲ႕။

ဒီျမစ္ႀကီးတင္လား ဆိုေတာ႔ မဟုတ္ေသးဘူး၊ သူတို႔ပိုင္ဆုိင္တဲ႔ အျခား အခရာျမစ္ႀကီး ခုႏွစ္စင္းျဖစ္တဲ႔ အ၀ါေရာင္ျမစ္(Yellow River)၊ ပုလဲျမစ္ ( Pearl River), Songhua River, Huai River, Hai River နဲ႔ Liao River ေတြကိုလည္း ဖ်က္ဆီးပစ္ခဲ႔တယ္။ ဖ်က္ဆီးခံရတဲ႔ ျမစ္ေတြေၾကာင့္ သူတို႔တိုင္းျပည္အႏွ႔ံမွာ မိုးေခါင္ေရရွားရပ္၀န္းေတြ ေပၚတယ္၊ ေရေတြႀကီးတယ္၊ လူေတြသာမက တိရစၦာန္ေတြပါ ဒုကၡအမ်ိဳးမ်ိဳးေရာက္ေနတယ္။

{ေျခာက္ေသြ႔ေနတဲ႔ ျမစ္ကမ္းပါးေတြေပၚမွာ ငုတ္တုပ္ အသက္ေပ်ာက္ၾကရတဲ႔ တိရစၦာန္ေတြ }

ေရမလႊတ္တာၾကာတဲ႔ ျမစ္ေတြဟာ က်ဥ္းသြားတယ္၊ တိမ္သြားတတ္တယ္။ ေနေရာင္ေအာက္မွာ အရွင္လတ္လတ္ အၾကာႀကီးေနဖုတ္ ခံရတဲ႔ ကမ္းပါးေတြဟာ မာခဲသြားေတာ႔တယ္။ အဲသလို မာခဲသြားတဲ႔အတြက္… ေရလႊတ္တဲ႔အခါ မိုးရြာတဲ႔အခါေတြမွာ.. ကမ္းပါးေျမဟာ ေရကိုမစုပ္ႏို္င္ေတာ႔ဘူး။ ေရကို မစုပ္ ႏိုင္တဲ႔အတြက္ ျမစ္ေတြေရလွ်ံတယ္။ လူေတြ ဒုကၡေရာက္ၾကတယ္။ ျမစ္ေရလွ်ံျခင္း၊ ျမစ္ေရခမ္းေျခာက္ျခင္း စတဲ႔ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြ ခံစားရလို႔… သူတို႔လူေတြ ဒုကၡေရာက္တဲ႔အခါမွာ.. အနည္းငယ္အျမင္မွန္ ရသေယာင္ျဖစ္လာတယ္။ ယန္စီျမစ္ကို အသက္ျပန္သြင္းဖို႔ အစြမ္းကုန္ ႀကိဳးစားတယ္။

ဒါေပမယ္႔ ….
ဒါေပမယ္႔ …… အခ်ိန္ မမွီေတာ႔ဘူး။

ယန္စီဟာ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီရဲ႕ တရုတ္ျပည္ကို စီးပြားေရးျမွင့္တင္လိုမႈလုပ္ရပ္ျဖစ္တဲ႔ မီတာ ၂၅၀၀ေက်ာ္ရွည္တဲ႔ ေရကာတာႀကီးေၾကာင္႔၊ အရွင္လတ္လတ္ ေသြးေၾကာေဖာက္၊ ေသြးစုတ္ခံေနရရင္း ေျခေတာ္အတင္ခံေနခဲ႔ရတယ္။ ယန္ဆီေရကာတာေၾကာင့္ ခဏတာ အက်ိဳးအျမတ္ရခဲ႔ေပမယ္႔ ေနာက္ပိုင္း ဒုကၡလွလွေတြ႕တဲ႔ အခါမွာ ဘီလွ်ံေပါင္း ၂.၃ ဘီလွ်ံ ဆုံးရႈံးခဲ႔တယ္။ လူေပါင္း ေလးသန္းေက်ာ္၊ ကၽြဲႏြားေကာင္ေရ ၂သန္းနီးပါးနဲ႔ လယ္ေျမေအက ၉ သန္းေက်ာ္ ဒုကၡအႀကီးအက်ယ္ ေရာက္ခဲ႔႔ပါတယ္။ ယန္စီေရကာတာႀကီးရဲ႕ သက္တမ္းဟာ အႏွစ္တစ္ရာကေန သုံးရာလို႔ ခန္႔မွန္းထားတယ္။ ယန္စီေရကာတာ သက္တမ္းကုန္ဆုံးသြားမယ္႔ေနမွာ… ယန္စီျမစ္ဟာလည္း တစ္ပါတည္း အစေတးခံရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ယန္စီျမစ္တစ္ေလွ်ာက္က biodiversity တစ္ခုလုံးလည္း ေပ်ာက္ဆုံးသြားေတာ႔မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

{ဆန္႔ငင္ဆန္႔ငင္နဲ႔ အသက္ငင္ေနခဲ႔ၿပီး ေနာက္ဆုံးေတာ႔ ဇီ၀ိန္ခ်ဳပ္ျငိမ္းသြားၿပီျဖစ္တဲ႔ ရွန္ဆီနယ္ေျမထဲက လန္ျမစ္ }

သူတို႔ေတြဟာ concrete junk ေတြျဖစ္တဲ႔ မိုးေမွ်ာ္တိုက္ႀကီးေတြ၊ လမ္းမႀကီးေတြဟာ တိုးတက္တဲ႔ အရိပ္အေရာင္ေတြအျဖစ္နဲ႔ ေက်နပ္ေနၾကတယ္။ သဘာ၀တရားရဲ႕ အလွအပေတြကိုေတာ႔ မတိုးတက္ျခင္းနဲ႔ ေတာဆန္ျခင္းလို႔ လြဲမွားစြာ (ဒါမွမဟုတ္) သိသိနဲ႔ ေခါင္းမာစြာ.. ယူဆေနၾကတယ္။ ကမၻာတစ္၀ွမ္းမွာရွိတဲ႔ တိုင္းျပည္ထဲမွာ ေရကာတာအမ်ားဆုံးတိုင္းျပည္အျဖစ္နဲ႔ ကိုယ္႔မ်က္ႏွာက မ်က္လုံးကို ေဖာက္ထုတ္ေနတဲ႔ တိုင္းျပည္ျဖစ္ေနၿပီလို႔ ၀ိုင္းသတိေပးတာကို သူတို႔ နားမေထာင္ခဲ႔ဘူး။ သူတို႔ေတြေဆာက္တဲ႔ ေရကာတာေၾကာင့္ လူေပါင္း သုံးေသာင္း ေသဆုံးခဲ႔ၿပီးၿပီ။ မိုးေမွ်ာ္တိုက္ႀကီးေတြေဘးက ခမ္းေျခာက္တိမ္ေကာေနတဲ႔ ျမစ္ေတြ ေရခ်ိဳကန္ေတြ၊ ေျမေတြကၽြံလို႔ နစ္၀င္သြားတဲ႔ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြ၊ အက္စစ္ေရေတြ၊ ေပ်ာက္ဆုံးသြားတဲ႔ ရွားပါးတိရစၦာန္ေတြဟာ.. တိုးတက္ျခင္းရဲ႕ ျပယုဒ္ေတြတဲ႔လား….။

{ေရေတြခမ္းသြားလို႔ ေျမပက္ၾကားအက္ေတြျဖစ္၊ ေျမေတြဟာ ေရတိုက္စားျခင္းခံရ၊ စပါးစိုက္စရာေျမမရွိ… အက္စစ္ေရေတြထဲမွာလည္း ဘယ္ငါးမွ မရွိလို႔ ႀကံရာမရျဖစ္ေနရွာတဲ႔ ယန္စီျမစ္ကမ္းနဖူးေပၚက တံငါသည္ တစ္ဦး}

{တရုတ္ျပည္ Jiangxi ျပည္နယ္က စိမ္းစိုခဲ႔တဲ႔ Poyang ေရကန္ထဲကို ေရေတြ မ၀င္ေတာ႔လို႔ ပက္ၾကားအက္ေနတဲ႔ ေျမျပင္ေပၚမွာ ေငးေမာေနတဲ႔ လူတစ္ေယာက္။ November 26.- The water level of the largest freshwater lake in China has fallen to dangerous limits due to severe droughts since this summer.}

ယန္စီျမစ္ေရခမ္းျခင္းဟာ အနီးအနားပတ္၀န္းက်င္က ျမစ္စြယ္ေပါင္း ၃၀၀ နီးပါးနဲ႔ ေရကန္ ၂၆၆ ကန္ကိုလည္း ဒိုမီနိုeffect လို ဆက္ဆက္ၿပီး ခမ္းေျခာက္ေစပါတယ္။

၂၀၀ဂ ခုႏွစ္မွာ လႈပ္သြားတဲ႔ ငလွ်င္ႀကီးဟာ Zipingpu Damေၾကာင့္ျဖစ္ရတာလို႔ေျပာေနတဲ႔ သိပံၸပညာရွင္ေတြရဲ႕ စကားေတြကို နားပိတ္ထားၾကတယ္။ ဘရာဇီး၊ ကေနဒါနဲ႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံေတြမွာေတာင္ သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္လုံး ၇၅GW မွ ၈၅GW ေရပါ၀ါထုတ္တဲ႔ အခ်ိန္မွာ တရုတ္ျပည္ကေတာ႔ လာမယ္႔ ငါးႏွစ္အတြင္းမွာ ၁၄၀GW ထပ္ထုတ္ပါဦးမယ္။

ဒီလို… တိုးတက္ျခင္းေတြရဲ႕ေနာက္မွာ ေပးဆပ္မႈေတြ ဘယ္ေလာက္ရွိသလဲ…. ဘယ္ေလာက္ဆက္ရွိလာမလဲ…. ဆိုတာကို မစဥ္းစား ႏိုင္ၾကေလာက္ေအာင္ ေလာဘေတြ ယွဥ္ၿပိဳင္လိုမႈေတြနဲ႔.. အမိုက္ေမွာင္ဖုံးေနခဲ႔တယ္။

{ေျခာက္ေသြ႔ေနၿပီျဖစ္တဲ႔ Hubei ျပည္နယ္ထဲက Honghu ေရကန္ထဲမွာ ေသဆုံးေနတဲ႔ ငါးေတြပါ။ (May 20, 2011) The Yangtze River, China’s longest, has been plagued by a severe drought, with the lowest level of rainfall this year since 1961, an official with the river’s flood control and drought relief headquarters said Monday, Xinhua News Agency reported. Picture taken May 20, 2011. REUTERS/Stringer (CHINA - Tags: ENVIRONMENT ANIMALS)}

{ တရုပ္ျပည္အေရွ႕ဘက္ပိုင္း ၊ Jiangxi ျပည္နယ္က Poyang ကန္ ဟာ တရုတ္ျပည္ရဲ႕အႀကီးဆုံး ေရ၀င္/ေရထြက္ကန္ႀကီးပါ။ အခုဆိုရင္ ကန္ထဲမွာ ေရဟာ ၁၀ပုံ ၁ပုံပဲ က်န္ပါေတာ႔တယ္။ မၾကာခင္မွာ တရုတ္ျပည္ရဲ႕ အႀကီးဆုံး ဒီေရကန္ႀကီးဟာ ဒ႑ာရီ စာရင္းထဲ ၀င္ေတာ႔မွာ ျဖစ္ပါတယ္ }

{တရုပ္ျပည္အလယ္ပိုင္း Hubei ျပည္နယ္ရဲ႕ Hanjiang ျမစ္ကမ္းပါးေပၚမွာ ေရရွာမရေတာ႔လို႔ ေသဆုံးရတဲ႔ သတၱ၀ါေတြမ်ားစြာထဲက တစ္ေကာင္ (May 19, 2011) Hanjiang ျမစ္လက္တက္ဟာ ယန္စီရဲ႕ ေျမာက္ျမားလွစြာေသာ ခမ္းေျခာက္ျမစ္လက္တက္ထဲက တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ [Photo/Xinhua]}

{Henan ျပည္နယ္မွ ခမ္းေျခာက္လာေနေသာ အ၀ါေရာင္ျမစ္ကမ္းပါး တစ္ေနရာ [File Photo: China News Service]}

သူတို႔ ယန္စီကို အားပါးတရ ေခ်ေတာ္တင္ၿပီးၿပီ။ ယန္စီတင္မက သူတို႔တိုင္းျပည္ထဲက အခရာျမစ္ႀကီး ေျခာက္ျမစ္ကိုလည္း ေျခေတာ္တင္ခဲ႔ၿပီးၿပီ။ သူတို႔ျပည္ထဲက ရွိသမွ် ျမစ္ေတြကို ေျခေတာ္တင္လို႔ အားရေတာ႔….. သူတို႔ရဲ႕ စီးပြားေရး ယႏၱရားေတြ ဆက္လက္လည္ပတ္ဖို႔အတြက္.. concrete junk ႀကီးေတြကို လွ်ပ္စစ္ေပးဖို႔.. အေသြးအသားစုတ္ထုတ္ဖို႔ ျမစ္မႀကီးေတြကို ေတြ႕လိုေတြ႕ျငား.. ပတ္၀န္းက်င္ကို လွည္႔လည္ၾကည္႔လိုက္တယ္။

သူတို႔ ေတြ႕သြားတယ္။

တိုင္းျပည္ေသးေသးေလးတစ္ခုထဲက ျမစ္တစ္စင္းျဖစ္တဲ႔ ဧရာဝတီ ကို သူတို႔ ေတြ႕သြားတယ္။ အဲဒီတိုင္းျပည္ဟာ ဟိုးတုန္းကေပါ့.. လွ်မ္းလွ်မ္းေတာက္ ဆန္ေရစပါးေတြ ထြက္ခဲ႔လို႔ ေဘးပတ္၀န္းက်င္က ႏိုင္ငံေတြကေတာင္ အားက်ေမွ်ာ္ကိုးခဲ႔ရတဲ႔ တိုင္းျပည္။ အဲသလို.. ဆန္ေရစပါးေတြ ေျပာင္းပဲသီးႏွံေတြ အလွ်ံပယ္ထြက္ေအာင္ ဓာတ္သတၱိအမ်ိဳးမ်ိဳးကို တစ္ျပည္လုံးႏွံ႔ေအာင္ သယ္ေဆာင္ေပးေနတဲ႔ ဧရာဝတီ ဆိုတဲ႔ ေသြးေၾကာမႀကီးကို ေဖာက္ထုတ္ၿပီး တစိမ္႔စိမ္႔ယိုစီးလာမယ္႔ ေသြးေတြကို စိမ္ေျပနေျပေသာက္ခ်င္လြန္းလို႔ သူတို႔ေတြဟာ…. သြားေရတမ်ားမ်ားနဲ႔ ထိန္းမႏိုင္သိမ္းမရ ျဖစ္ေနခဲ႔တာ ၾကာပါၿပီ။

{ဧရာဝတီ ရဲ႕ မ်ိဳးျပဳန္းလုနီး လင္းပိုင္မ်ား}

သူတို႔ဟာ.. ဧရာဝတီ ကို ေျခေတာ္တင္ဖို႔ ၿပဳံးၿပဳံးႀကီး ရႈစားေနၾကၿပီ။ ေက်နပ္လြန္းလို႔ ေအာ္ဟစ္ရယ္ေမာေနသံေတြဟာ မေကာင္းဆိုး၀ါးေတြရဲ႕ ရယ္သံေတြလိုပဲ ေမခ၊ ေမလိခ ေတာင္နံရံေတြေပၚမွာ ပဲ႔တင္ထပ္ ရိုက္ခတ္ေနၾကတယ္…..

အဲဒီတိုင္းျပည္ကေလးဟာ …
အေတြးအေခၚ… ယဥ္ေက်းမႈ တစ္ျဖည္းျဖည္း ၀ါးမ်ိဳခံေနရတယ္……
အဲသလို… အမ်ိဳခံေနရတန္းလန္းမွာေတာင္ မ်ိဳေနတဲ႔ သူေတြကို အထင္ႀကီးစြာ ေမာ႔ၾကည္႔ေနရရွာတယ္။
အဲဒီတိုင္းျပည္ကေလးဟာ….
အရွင္လတ္လတ္ ဂုတ္ေသြးစုတ္ခံေနရတယ္…
ဂုတ္ကို ေသြးစုတ္ခံေနရတာေတာင္… ေသြးသံရဲရဲ သြားစြယ္ႀကီးေတြကို ေမာ႔ေငးရင္း..
“ေတာ္လိုက္တဲ႔ စီးပြားေရးသမားေတြ”ဆိုၿပီး တဖြဖြ ခ်ီးက်ဴးေနလိုက္ၾကေသးတယ္။
သူတို႔ဟာ…တိုင္းျပည္ကို စိမ္ေျပနေျပ မ်ိဳလို႔ အားမရေတာ႔…
တိုင္းျပည္ရဲ႕ ေသြးေၾကာမႀကီးကိုျဖတ္ေတာက္.. အစိမ္းလိုက္ ေသာက္..
ေအာင္ေသေအာင္သား စားၾကေတာ႔မယ္။
ဒါကို…. လည္စင္းခံေပးရင္း
ေက်ေက်နပ္နပ္ႀကီးနဲ႔ … ေသြး အေသာက္ခံေနၾကသူေတြကို……
ဘယ္လို နားလည္ရမွာလဲ….
လူေတြဟာ… သဘာ၀တရားကို အတင္းအဓၵၵမ လုယူတတ္ၾကတယ္။
အဲသလို.. အလုယူခံရတဲ႔ သဘာ၀တရားဟာ တန္ျပန္တုံ႔ျပန္တဲ႔ အခါမွာ..
လူသားေတြပဲ နစ္နာဆုံးရႈံးၾကရတတ္ပါတယ္။
သူတို႔ေတြရဲ႕ ဂုတ္ေသြးစုတ္ခံေနရျခင္းမွ…. တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္မင္းလုပ္သူမ်ား ရုန္းထြက္ႏိုင္ဖို႔ … ရွိရွိသမွ်ေသာနတ္ေကာင္းနတ္ျမတ္မ်ား ေစာင့္ေရွာက္ပါေစေတာ႔ .. လို႔…..
ဧရာဝတီ ဟာ ငိုေၾကြးရင္း ေတာင္းပန္ေနပါေတာ႔တယ္။
(( က်မဟာ ဘူမိေဗဒပညာရွင္တစ္ေယာက္ေတာ႔ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ္႔ ဒီစာကို ျမန္မာျပည္သူတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ စာေတြအမ်ားႀကီးဖတ္ၿပီးတဲ႔ေနာက္… ႏွလုံးသားနဲ႔ ေရးပါတယ္။ တရုတ္ျပည္မွာ သူတို႔ဖ်က္ဆီးစရာ ျမစ္ေခ်ာင္းေတြအမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ က်မတို႔တိုင္းျပည္မွာ.. ဟိုဘက္ထိပ္ကေန ဒီဘက္ထိပ္ကို စီးတာ.. ဒီျမစ္ကေလးပဲ … ရွိပါတယ္။
တစ္ေန႔မွာ…
ေနာင္လာေနာက္သားေတြဟာ..
ဒီေနရာမွာ…
ဧရာဝတီ ဆိုတဲ႔ ့ျမစ္ႀကီးတစ္စင္း ရွိခဲ႔ဖူးတယ္…
ျမန္မာဆိုတဲ႔ လူမ်ိဳးေတြ ေနခဲ႔ဖူးတယ္…
ဆိုၿပီး….
ဒ႑ာရီဆန္ဆန္ ပုံျပင္ေတြ ေျပာၾကေတာ႔မွာမ်ိဳး မျဖစ္ပါေစနဲ႔လို႔ဘဲ …. ဆုေတာင္းရေတာ႔မလို ျဖစ္ေနရပါၿပီ ))
စာေရးလို႔အၿပီး..
ေခါင္းစဥ္တပ္လို႔အၿပီးမွာ..
မ်က္ရည္က်ပါတယ္ ဧရာဝတီ။
(အိမ့္ခ်မ္းေျမ့)
http://www.ainchannmyay.com/?p=1190

“ျမစ္ေကာ”

ျမစ္မေကာေအာင္လို႔

သစ္ေတာတို႔စိမ္းရေပမည္။

ေရေ၀ေတာေတြ ဆိုင္းစို႔စို႔

မႈိင္းညိဳ႕ညိဳ႕ မွဳန္မွဳန္ရီ။

ခ်င္းတြင္းနဲ႔ ဧရာ၀တီ

ေရျပာၾကည္သမွ် ျမန္မာ့ေသြးေဟ့။

တစ္ေတာလံုး ေျပာင္

တစ္ေတာင္လံုး လဲ

ျမစ္က်ဥ္းကာ ေသာင္ေတြေပၚေတာ့

ေနာင္အရွည္မေမွ်ာ္ ျမန္မာေပ်ာက္ေအာင္လို႔

ကိုယ္႔ေသြးကို ကိုယ္ျပန္ေသာက္ၿပီလား

စိုးေၾကာက္ဖြယ္ အျဖစ္သေဘာရယ္က

ျမစ္ေကာတဲ့ေန႔။

ေမာင္စိန္၀င္း(ပုတီးကုန္း)

The China River Diary
ကမၻာေပၚမွာ တတိယအရွည္ဆံုးနဲ႔ အာရွမွာ အရွည္ဆံုးျမစ္ျဖစ္တဲ့ယန္စီဆိုတဲ့ျမစ္ၾကီးဟာ ကမၻာ့
အံ့ဖြယ္တစ္ပါးျဖစ္တဲ့အျပင္ယဥ္ေက်းမွဳေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳးကို တည္ေဆာက္ခဲ့တဲ့ျမစ္ၾကီးတစ္စင္းလည္းျဖစ္ပါတယ္.
အဲ့ဒီ့ျမစ္ၾကီးကို တိမ္ေကာပ်က္စီး၊ပတ္၀န္းက်င္သဘာ၀တရားၾကီးအား ေမွာက္လွန္ဖ်က္ဆီးျခင္းအားျဖင့္
လူေတြသာမကက်ြဲ၊ႏြားတိရစၦာန္ေတြပါဒုကၡ ေရာက္ေစခဲ့တယ္။အခုဆိုရင္ယန္စီျမစ္ၾကီးဟာ ေပ်ာက္ကြယ္သြား
ေတာ.မယ့္ကမၻာ.အထင္ရွားဆံုး သယံဇာတ(၁၀)ခုထဲမွာတစ္ခုပါေနျပီျဖစ္ပါတယ္။ေနာက္ႏွစ္အနည္းငယ္မွာ
ယန္စီဆိုတာတရုတ္လူမ်ိဳးေတြရဲဒ႑ာရီနဂါးၾကီးေတြလို ေရွးေဟာင္းစာေပက်မ္းဂန္ေတြထဲမွာပဲရွင္သန္
လွဳပ္ရွားနိုင္ေတာ.မယ္ထင္ပါရဲ့။
အဲ့ဒီ့ျမစ္ၾကီးတင္လားဆိုေတာ.မဟုတ္ေသးပါဘူး။အျခားအခရာ ျမစ္ၾကီး(၇)စင္းျဖစ္တဲ့အ၀ါေရာင္ျမစ္
(YellowRiver)၊ပုလဲျမစ္(PearlRiver)၊(SonghuaRiver(HualRiver(HaiRiver(UaoRiver)ေတြဟာလည္းဖ်က္ဆီး
ခံခဲ့ရတယ္။ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရတဲ့ျမစ္ေတြေၾကာင့္တိုင္းျပည္အႏွံမွာမိုးေခါင္ေရရွားရပ္၀န္းေတြ ေပၚလာတယ္။ေရေတြ
ၾကီးတယ္။လူေတြသာမက တိရစ ၦာန္ေတြပါ ဒုကၡအမ်ိဳးမ်ိဳးေရာေနခဲ့တယ္။
ေရမလႊတ္တာၾကာရင္ ျမစ္ေတြက်ဥ္းသြားပါတယ္။တိမ္သြားတတ္ပါတယ္။ေနေရာင္ေအာက္မွာအရွင္
လတ္လတ္အၾကာၾကီးေနဖုတ္ခံရတဲ့ကမ္းပါးေတြဟာမာခဲသြားေတာ.တယ္။အဲ့လိုမာခဲသြားတဲ့အတြက္ ေရလႊတ္
တဲ့အခါမိုးရြာတဲ့အခါေတြမွာကမ္းပါးက ေရကိုမစုပ္နိုင္ေတာ.ဘူး။ေရကိုမစုပ္နိုင္တဲ့အတြက္ ျမစ္ေရလ်ွံတယ္။
လူေတြဒုကၡ ေရာက္ၾကတယ္။ျမစ္ေရလ်ွံျခင္း၊ျမစ္ေရခမ္းေျခာက္ျခင္းစတဲ့ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြခံစားရလို႔သူတို
႔ေတြဟာလူေတြဒုကၡေရာက္တဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့အနည္းငယ္အျမင္မွန္ရသေယာင္ ျဖစ္လာတယ္ယန္စီျမစ္ကို
အသက္ျပန္သြင္းဖို႔ၾကိဳးစားခဲ့တယ္။ဒါေပမယ့္......ဒါေပမယ့္....အခ်ိန္မမွီေတာ့ဘူး။
ယန္စီဟာကြန္ျမဴနစ္ပါတီရဲ့တရုတ္ျပည္ကိုစီးပြားေရးျမွင့္တင္လိုမွဳလုပ္ရပ္ျဖစ္တဲ့မီတာ(၂၅၀၀)ေက်ာ္္ရွည္တဲ့
ေရကာတာၾကီးေၾကာင့္အရွင္လတ္လတ္ေသြးေၾကာေဖါက္ ေသြးစုတ္ခံေနရသလိုျဖစ္ခဲ့ရတယ္။ယန္စီ
ေရကာတာေၾကာင့္ခဏတာအက်ိဳးအျမတ္ရခဲ့ေပမယ္႔ေနာက္ပိုင္းဒုကၡလွလွေတြ႔တဲ့အခါမွာဘီလ်ံေပါင္း
၂၃ဘီလ်ံဆံုးရွံဳးခဲ့ပါတယ္။လူေပါင္းေလးသန္းေက်ာ္၊က်ြဲႏြားေကာင္ေရ ႏွစ္သန္းနီးပါးနဲ႔လယ္ေျမဧက
ကိုးသန္းေက်ာ္ဒုကၡအၾကီးအက်ယ္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ယန္စီေရကာတာၾကီးရဲ့သက္တမ္းဟာအႏွစ္တစ္ရာကေန
သံုးရာလို႔ခန္႔မွန္းထားတယ္။ယန္စီေရကာတာသက္တမ္းကုန္ဆံုးသြားမယ္႔ေန႔မွာယန္စီ ျမစ္ဟာလည္း
တစ္ပါတည္းအစေတးခံရမွာျဖစ္ပါတယ္ယန္စီျမစ္တစ္ေလ်ွာက္ကbiodiversityတစ္ခုလံုးလည္း ေပ်ာက္ဆံုး
သြားေတာ.မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကမၻာတစ္၀ွမ္းမွာရွိတဲ့ တိုင္းျပည္ေတြထဲမွာေရကာတာအမ်ားဆံုးတိုင္းျပည္ ျဖစ္လာလို႔ပတ္၀န္းက်င္
ေရးရာပညာရွင္မ်ားက ၀ိုင္းသတိေပးတာကို နားမေထာင္ခဲ့ပါဘူး။ သူတို႔ေတြ ေဆာက္ခဲ့တဲ့ေရကာတာ
ေၾကာင့္လူေပါင္းသံုးေသာင္းေသဆံုးခဲ့ျပီးျပီ။မိုးေမ်ွာ္တိုက္ၾကီးေတြေဘးကခမ္းေျခာက္တိမ္ေကာေနတဲ့ျမစ္ေတြ၊
ေရခ်ိဳးကန္ေတြ၊ေျမေတြက်ြံလို႔နစ္၀င္သြားတဲ့ျမိဳ႔ၾကီးေတြ၊အက္စစ္ေရေတြ၊ေပ်ာက္ဆံုးသြားတဲ့ရွားပါးတိရစၦာန္
ေတြဟာ တိုးတက္ျခင္းရဲ့ျပယုဂ္ေတြတဲ့လား...။
ယန္စီျမစ္ေရခမ္းေျခာက္ျခင္းဟာ အနီးအနားပတ္၀န္းက်င္က ျမစ္စြယ္ေပါင္း ၃၀၀ နီးပါးနဲ႔ ေရကန္ ၂၆၆
ကန္ကိုလည္း ဒိုမီနို effectလိုဆက္စပ္ျပီး ခမ္းေျခာက္ေစပါတယ္
၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာ လွဳပ္သြားတဲ့ငလ်င္ၾကီးဟာ ဇီပင္ပူ(Zipingpu Dam)ေၾကာင့္ျဖစ္ရတယ္လို႔ေျပာေနတဲ့
သိပၸံပညာရွင္ေတြရဲ့ စကားေတြကိုနားပိတ္ထားၾကတယ္ဘရာဇီး ကေနဒါနဲ႔ အေမရိကန္နိုင္ငံေတြမွာေတာင္
140သမိုင္းတစ္ေလ်ွာက္လံုး75GWမွ85Gwေရပါ၀ါထုတ္တဲ့အခ်ိန္မွာတရုတ္ျပည္ကေတာ့လာမယ္႔ငါးႏွစ္
အတြင္းမွာ140GWထပ္ထုတ္ပါဦးမယ္
ဒီလိုတိုးတက္ျခင္းေတြရဲ့ေနာက္မွာ ေပးဆပ္မွဳေတြဘယ္ေလာက္ရွိလဲ....ဘယ္ေလာက္ဆက္ရွိလာမလဲဆိုတာ
ကိုမစဥ္းစားနိုင္ၾကရေလာက္ေအာင္ ေလာဘေတြ ယွဥ္ျပိဳင္လိုမွဳေတြနဲ႔ ဖံုးေနခဲ့တယ္။
ယန္စီျမစ္ဟာ ေလာဘသမားမ်ားရဲ့၀ါးျမိဳျခင္းကိုခံခဲ့ရျပီးျပီ။ယန္စီတင္မကတိုင္းျပည္ထဲကအခရာျမစ္ၾကီး
ေျခာက္ျမစ္ဟာလည္းယန္စီနဲ႔ဘ၀တူ ျဖစ္ခဲ့ရျပီ။ျပည္ထဲကရွိရွိသမ်ွျမစ္ေတြရဲ့အေသြးအသားေတြကို၀ါးျမိဳလို႔
ျပီးေတာ.သူတို႔ရဲ့စီးပြားေရးယႏၱရားေတြဆက္လက္လည္ပတ္ဖို႔အတြက္Concreteunkၾကီးေတြကိုလ်ွပ္စစ္ေပးဖို႔
ျမစ္မၾကီးေတြကို ေတြ႔လိုေတြ႔ျငားပတ္၀န္းက်င္ကိုလွည့္လည္ၾကည့္လိုက္တယ္...။
ေလာဘသမားေတြ ေတြ႔သြားပါတယ္။တိုင္းျပည္ေသးေသးေလးတစ္ခုထဲက ျမစ္တစ္စင္းျဖစ္တဲ့
ဧရာ၀တီကိုေလာဘသမားေတြေတြ႔သြားတယ္။အဲ့ဒီ့တိုင္းျပည္ကဟိုးတုန္းကေပါ့လ်ွမ္းလ်ွမ္းေတာက္
ဆန္ေရစပါးေတြထြက္ခဲ့လို႔ေဘးပတ္၀န္းက်င္ကနိုင္ငံေတြေတာင္အားက်ေမ်ွာ္ကိုးခဲ့ရတဲ့တိုင္းျပည္။
အဲ့လိုဆန္ေရစပါးေတြ ေျပာင္းပဲသီးႏွံေတြအလ်ွံပါယ္ထြက္ေအာင္ဓါတ္သတၱိအမ်ိဳးမ်ိဳးကိုတစ္ျပည္လံုးႏွံေအာင္
သယ္ေဆာင္ေပးေနတဲ့ဧရာ၀တီဆိုတဲ့ ေသြးေၾကာမၾကီးကိုေဖါက္ထုတ္ျပီးအသံုးျပဳဖို႔မ်က္စိက်ခဲ့ၾကျပီ..။

ALTERNATIVE RENEWABLE ENERGY

Officals estimate that China could reduce its energy use 100GW by 2020 through

demand side management and energy efficiency and that it has the potential

to generate 1,000GW 0f wind power

on land, and another 700 GW offshore.

ကၽြန္ေတာ္႔ကို ငယ္ငယ္တုန္းကအေမဆံုးမခဲ့ဘူးပါတယ္။

"အိမ္နီးခ်င္းကေလးေတြ အရိုက္ခံေနရတာျမင္ရင္

ကိုယ့္အိမ္က ကေလးေတြ လိမၼာရမယ္တဲ့"

ကၽြန္ေတာ္တို႕အိမ္က အသိဥာဏ္ မၾကြယ္၀ေသးတဲ့ကေလးေတြ

ပတ္၀န္းက်င္ေရးရာ အသိဥာဏ္မၾကြယ္တဲ့လူၾကီးေတြ

အျမန္လိမၼာ နိုင္ၾကပါေစ...။

ဇမၺဴသီရိ ပရဟိတလူငယ္မ်ား စီစဥ္ေသာ မဟာ ဂႏၶာရံုေက်ာင္းတိုက္တြင္ျပဳလုပ္သည္႔

"Save The Arrawaddy" စာေပေဟာေျပာပြဲတြင္ ေဆြးေႏြးေဟာေျပာခဲ့ေသာ ဆရာ

ဦးထြန္းလြင္(မိုး/ဇလ)ပညာရွင္၏ ေဟာေျပာခ်က္မ်ားမွ ျဖစ္ပါသည္။

ယန္စီျမစ္ တစ္ေနရာ

ျမစ္၀ါျမစ္ တစ္ေနရာ

ဒီလိုေရကာတာေတြေၾကာင့္

ဒီလိုေတြျဖစ္ေနတာပါ

သူငယ္ခ်င္းတို႕ေရ အခ်ိန္သိပ္မရွိေတာ.ဘူးဗ်ာ..။တတ္နိုင္သေလာက္ေလးေတြ ၾကိဳးစားၾကပါဦး။

ဧရာ၀တီအတြက္ ကိုယ္တတ္နိုင္သေလာက္ လက္ဆင္႔ကမ္းၾကပါဦးဗ်ာ..။

ဒီကိစၥကို သိတဲ့လူေတြထက္ မသိတဲ့လူေတြက ပိုျပီးမ်ားေနၾကတယ္..။က်ြန္ေတာ္တို႕ အကုန္သိေအာင္ေတာ.

ၾကိဳးစားေပးၾကရေအာင္ဗ်ာ..။အေကာင္းဆံုးေတြပဲ ျဖစ္ပါေစလို႔ ဆုေတာင္းရင္း.....။

ဧရာ၀တီကို ကာကြယ္ၾကစို႔ ဆိုတဲ့ အဖြဲ့ေလးဖြဲ့ထားပါတယ္ ဖတ္ျပီးရင္ ေအာက္က အဖြဲ႔ထဲ ၀င္ေပးၾကပါ။

http://www.fusarshinlay.com/group/arrawadylovers.

.

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာ လက္ရွိႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ ယန္စီျမစ္နဲ့ျမစ္၀ါျမစ္တို့မွာ ျဖစ္ေပၚခံစားေနရတဲ့ အေနအထားေတြကိုေထာက္ၿပီး တ႐ုတ္က ကုမၸဏီအေနနဲ့လည္း ကိုယ္ခ်င္းစာသင္႔ပါတယ္။ ျပည္တြင္းကကုမၸဏီ အေနနဲ့လည္းကိုယ္ခ်င္းစာပါကိုယ္က်ဳိးပဲမၾကည့္ၾကပါနဲ့ဧရာ၀တီျမစ္ဟာ တကယ္ေတာ့ သဘာ၀ သယံဇာတမ်ားစြာကို ဖန္တီးေပးေနတဲ့ မိခင္ျမစ္ႀကီးပါ။

ဆရာ ဦးထြန္းလြင္(မိုး/ဇလ)ေျပာသလိုေပါ့...။
ဆရာ. အေမက ဆံုမဖူးပါတယ္တဲ့
"အိမ္ေဘးနားက ကေလးေတြ အရိုက္ခံေနရတာျမင္ရင္
ကုိယ့္အိမ္က ကေလးေတြ လိမ္မာရပါလိမ္႔မယ္"တဲ့
အရမ္းေကာင္းတဲ့စာသားေလးနဲ႔ အယူ အဆေလးပါ။