ရွစ္ေလးလံုး ျဖစ္ရပ္မွန္ ကိုယ္ေတြ႔ေဆာင္းပါး – အပိုင္း (၁)

စာဖတ္ပရိတ္သတ္မ်ား ခင္ဗ်ား

ရွစ္ေလးလံုး အေရးအခင္းႀကီးတြင္ ကိုယ္တိုင္ ပါ၀င္ဆင္ႏႊဲခဲ့ေသာ ေလတပ္မွ တပ္ၾကပ္ႀကီး တစ္ဦး၏ ကိုယ္ေတြ႔ ျဖစ္ရပ္မွန္ ေဆာင္းပါးကို ကြ်န္ေတာ္ က စာဖတ္ ပရိသတ္ မ်ားအား  တင္ျပ လိုက္ရပါတယ္ ခင္ဗ်ား။ “ဤ ေဆာင္းပါးျဖင့္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ အေရးအခင္းတြင္ အသက္ကို ပဓာန မထားဘဲ ရဲ၀ံ့ေျပာင္ေျမာက္စြာ လႈပ္ရွားခဲ့ေသာ ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသား၊ ျပည္သူမ်ားအား လည္းေကာင္း၊ ျပည္သူ႔ဘက္သို႔ ပါ၀င္လာေသာ ၾကည္း၊ ေရ၊ ေလ စစ္သည္မ်ားအား အစစ အရာရာ ေစာင့္ေရွာက္ေပးခဲ့ေသာ ရန္ကုန္၀ိဇၨာ၊ သိပၸံတကၠသိုလ္မွ ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသား အေပါင္းအားလည္းေကာင္း၊ ျပည္သူနဲ႔ ပူးေပါင္း ပါ၀င္လာေသာ စစ္သည္မ်ားကို ရင္၀ယ္သားကဲ့သို႔ ေႏြးေထြး ပ်ဴငွာ လႈိက္လွဲစြာ ေထြးဖက္ ႀကိဳဆုိၾကေသာ ေက်းဇူးရွင္ မိဘျပည္သူ တစ္ရပ္လံုးအား လည္းေကာင္း အစဥ္ သတိရစြာျဖင့္ မွတ္တမ္းတင္ ဂုဏ္ျပဳအပ္ပါသည္။”

ျပည္သူသာ အမိ ျပည္သူသာ အဖ

ေဆာင္းပါးရွင္ – ဆရာဘုန္းျမင့္

ယခုဆုိလွ်င္ သမိုင္း၀င္ ရွစ္ေလးလံုး၏ သက္တမ္းကာလသည္ (၂၄) ႏွစ္ျပည့္ေျမာက္၍ (၂၅) ႏွစ္ အတြင္းသို႔ စြန္းထင္း ၀င္ေရာက္ခဲ့ပါၿပီ။ သို႔ေသာ္ ရွစ္ေလးလံုး၏ အက်ည္းတန္မႈ၊ ရက္စက္မႈ၊ ခါးသီးမႈ၊ လူမဆန္မႈ၊ ယုတ္မာရိုင္းစိုင္းမႈ၊ ေၾကကြဲမႈ၊ နာက်ည္းမႈ စသည့္ စသည့္ အနိဌာရံုမ်ားႏွင့္ နဖူးေတြ႔ ဒူးေတြ႔ ရင္းႏွီး ထိေတြ႔ၾကားသိခဲ့ရေသာ လွည္းေနေလွေအာင္း ျမင္းေဇာင္းမက်န္ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူ၊ ရဟန္းရွင္လူ ျပည္သူ အေပါင္းတို႔သည္ ထိုအခ်ိန္ ထုိကာလမွ အေၾကာင္း အရာမ်ားကို သူတို႔ အသက္ရွင္ေန သေရြ႕ ကာလပတ္လံုး ေမ့ေပ်ာက္ျခင္းငွာ တတ္ႏိုင္မည္ မဟုတ္သကဲ့သုိ႔ သူတို႔၏ သားစဥ္ေျမးဆက္ ေျပာျပ၍လည္း ဆံုးႏိုင္မည္ မဟုတ္ပါ။

၈၈ လူထုအံုၾကြမႈ အေရးအခင္းမွ ျမင္ကြင္းတစ္ခု

ထုိ ရွစ္ေလးလံုး၏ မ်ားျပားလွစြာေသာ လမ္းေၾကာင္းမ်ားအနက္မွ လမ္းေၾကာင္း တေၾကာင္း အတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္ေလွ်ာက္လွမ္းခဲ့ဖူးေသာ ကြ်န္ေတာ္သည္လည္း ထုိလမ္းေၾကာင္းအတြင္းမွ သက္၀င္ လႈပ္ရွားမႈ မ်ားကို ျပန္၍ ျမင္ေယာင္၊ ၾကားေယာင္ေနဆဲပင္။ ရွစ္ေလးလံုး၏ ေပါင္းဆံုစီးဆင္းရာ လမ္းေၾကာင္းမ်ားႏွင့္ ပံုရိပ္မ်ား သည္ ေကာင္းကင္မွ ၾကယ္အစံုကို ၾကည့္မိသကဲ့သုိ႔ အခ်ဳိ႕မွာ ထင္ရွားလ်က္၊ အခ်ိဳ႔မွာ မႈံ၀ါးလ်က္၊ အခ်ဳိ႕မွာ မပီ၀ိုးတ၀ါးႏွင့္။ မတ္လ (၁၆)ရက္ ကၽြန္ေတာ္ ရံုးတက္ေသာေန႔တြင္ စက္မႈတကၠသိုလ္သို႔ လံုထိန္းႏွင့္ စစ္တပ္မွ ၀င္ေႏွာက္ရိုက္ႏွက္ ဖမ္းဆီးသည့္ သတင္းကိုၾကားရသည္။ ေနာက္ဆက္ကာ ဆက္ကာ ဆုိသလို အင္းလ်ားကန္ေဘာင္ တံတားျဖဴတြင္ လံုထိန္းမ်ားက ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူမ်ားကို ကမ္းကုန္ရက္စက္စြာ ရိုက္ႏွက္ သတ္ျဖတ္မႈ၊ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္၀င္းထဲ လံုထိန္းႏွင့္ စစ္သားမ်ား၀င္စီးကာ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူမ်ားကို အဓမၼ ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္မႈ၊ အလံုပိတ္ အခ်ဳပ္ကားထဲတြင္ ေက်ာင္းသားမ်ား မြန္းၾကပ္ ေသဆံုးမႈတုိ႔မွာ ၾကားရသူတိုင္းကို အံ့ၾသတုန္လႈပ္ ေျခာက္ခ်ား ေစကာ ျပင္းထန္စြာ ထိခိုက္ ခံစားရေစပါသည္။ ဤအေရးအခင္းႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ရဲေဘာ္မ်ားကို ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး႒ာန ခမ္းမသစ္ႀကီးတြင္ ေခၚယူၿပီး ဗုိလ္မွဴးႀကီးမ်ား တေယာက္ၿပီး တေယာက္ စင္ျမင့္ေပၚ တက္ကာ သူတို႔ လုိခ်င္ေသာ ပံုစံမ်ားျဖင့္ ရွင္းလင္းသြားခဲ့သည္။

သို႔ေသာ္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး႒ာနမွ စစ္သည္မ်ားသည္ အျပင္တြင္ ေနခြင့္ရၾကသူမ်ားျဖစ္ၾက၍ အျဖစ္မွန္မ်ားကို သိထားႏွင့္ၾကၿပီးျဖစ္ရာ ဤရွင္းလင္းပြဲကို စိတ္မ၀င္စားၾက၊ ဗုိလ္မွဴးႀကီးတစ္ေယာက္က ေျပာပါေသးသည္။ “ဒီလို ၿမိဳ႕တြင္း အေရးအခင္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး႒ာနမွာ ရွိတဲ့ အရာရွိ စစ္သည္ေတြမွာလည္း တာ၀န္ရွိတယ္၊ ေနာင္… ဒီလို အေရးအခင္းမ်ိဳးေတြ ထပ္ျဖစ္လာရင္ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး႒ာန အေနနဲ႔ တာ၀န္ယူရလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခုကစၿပီး လံုၿခံဳေရးတပ္ရင္းေတြ ဖဲြ႔မယ္” ဟု ေျပာပါသည္။ “ေအာ္…. ဒါေၾကာင့္လည္း ငါတုိ႔ကို မြမ္းမံ သင္တန္းေတြ မၾကာခဏ တက္ခိုင္းတာကိုး” ဟု ခံျပင္းစြာ ေတြးမိသည္။

ကြ်န္ေတာ္တို႔ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး႒ာန အတြင္းရွိ ၾကည္း၊ ေရ၊ ေလ စစ္သည္မ်ားသည္ မၾကာခဏ ဆုိသလို ေဖါင္ႀကီးေလ့က်င့္ေရး (၁) ႏွင့္ ဂ်ိဳးျဖဴတုိင္း ဗဟိုတုိ႔တြင္ စစ္ပညာ မြမ္းမံ သင္တန္းမ်ား သြားတက္ရသည္။ ဘယ္ႏွစ္ဘယ္သင္တန္းတြင္မဆုိ အထူးဦးစားေပး သင္တာကေတာ့ လူထုအံုၾကြမႈ (သို႔မဟုတ္) ဤကဲ့သို႔ေသာ အေရးအခင္းမ်ိဳးတြင္ အရပ္ဘက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွ မထိန္းသိမ္းႏိုင္ေတာ့သျဖင့္ စစ္ဘက္သို႔ လႊဲအပ္ၿပီး ႏွိမ္နင္းေစေသာ သင္ခန္းစာ ျဖစ္သည္။

ဆႏၵျပလူအုပ္ႀကီး ခ်ီတက္လာပံု၊ အရပ္ဘက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွ တားဆီးပံု၊ ေနာက္ဆံုး မတားႏိုင္ေတာ့သျဖင့္ စစ္တပ္ကို လႊဲအပ္ပံု၊ စစ္ကားမ်ား ဆႏၵျပ ေနရာသို႔ ေရာက္ရွိလာပံု၊ ၀တ္စကုတ္ အနီ၀တ္ လက္ေျဖာင့္ တပ္သားမ်ားက ေသနတ္ကို မုဆုိးဒူးေထာက္ အေနအထားျဖင့္ ဆႏၵျပ လူအုပ္ႀကီး ဘက္သို႔ ခ်ိန္ရြယ္ထားပံု၊ အထက္အရာရွိက အေသပစ္ရန္ ခရာျဖင့္ အမိန္႔ေပးပံု၊ ဆႏၵျပသူမ်ား လဲက်ေသဆံုးပံု၊ ထိုသရုပ္ျပပြဲကိုို ရွင္းလင္းပဲြ နားေထာင္ရင္း စိတ္မသက္မသာ ျဖစ္ခဲ့ပံုမ်ားကို ျပန္ျမင္ေယာင္လာကာ “ေၾသာ္..ဒို႔ကို ဒီသင္တန္းေတြ မၾကာခဏ တက္ခိုင္းတာ တုိင္းျပည္ရဲ႕ အညြန္႔အဖူး ေက်ာင္းသားမ်ားကို ပစ္သတ္ ခိုင္းဖုိ႔ပါလား” ဟု နာက်င္စြာ ေတြးေတာမိၿပီး “အကယ္၍သာ ဒီလိုအေရးအခင္းေတြ ထပ္ျဖစ္ၿပီး ငါတို႔ကို ႏွိမ္နင္းဖုိ႔တာ၀န္ေပးခဲ့ရင္ ဘယ္လုိလုပ္ရပါ့” ဟု တဆက္တည္း စဥ္းစားမိၿပီး ရင္ထဲေလးလံ ထုိင္းမႈိင္း သြားခဲ့ရသည္။

အလ်ဥ္းသင့္၍ ေျပာရပါလွ်င္ တပ္တြင္း ရဲေဘာ္မ်ားသည္ ဤအေရးအခင္း မေပၚမွီ ကတည္းက စစ္အစုိးရႏွင့္ ပတ္သက္၍ မေက်နပ္မႈမ်ား ေပၚေပါက္ခဲ့ဖူးသည္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး႒ာနတြင္ လုပ္အားေပးမ်ား အၿမဲလိုလို ရွိေနတတ္သည္။ သို႔ေသာ္ ျပည္သူ႔အက်ိဳးျပဳ လုပ္ငန္းမ်ားေတာ့ မဟုတ္၊ ဒူးယားတဘူး၊ ဆပ္ျပာတေတာင့္ေပးၿပီး အရာရွိႀကီးမ်ား ေနထုိင္ရာ (ဥပမာ – အဏၰ၀ါရိပ္သာ၊ ျပည္ေထာင္စုရိပ္သာ) ပတ္၀န္းက်င္ရွိ ၿခံဳႏြယ္ပိတ္ေပါင္းမ်ားစြာႏွင့္ ညစ္ပတ္ေပေရ ေနေသာ ေနရာမ်ားကို ရွင္းလင္းခိုင္းျခင္းသာ ျဖစ္သည္။

ရဲေဘာ္ စစ္သည္မ်ားအတြက္မူ ဘာမွ် ေဆာင္ရြက္မေပး၊ ယုတ္စြအဆံုး တပ္တြင္းလူပ်ဳိလိုင္းရွိ ေရခ်ိဳးကန္၊ အိမ္သာမ်ားကိုပင္ ေကာင္းေကာင္း မေဆာက္ေပး၊ မျပင္ေပး၊ ျမစိမ္းေရာင္၊ ေရႊ၀ါေျမ စစ္ဆင္ေရးမ်ားတြင္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ပါ၀င္ခဲ့ဖူးသျဖင့္ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား၏ အခြင့္အေရး ဆံုးရံႈးမႈမ်ား၊ နစ္နာခ်က္မ်ားကိုလည္း ရင္နင့္စြာ ၾကားသိျမင္ခဲ့ရသည္။ ကိုယ္ခ်င္းစာ ခဲ့ရသည္။ ငါတုိ႔ လုပ္ေနတာ ျပည္သူအတြက္ တုိင္းျပည္အတြက္ မဟုတ္ ဆုိတာကို သိခဲ့ရသည္။ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားမွာ ေသနတ္ေၾကာက္၍သာ ငံု႔ခံခဲ့ရသည္။ ဥပမာ - မာဃစီမံကိန္းသည္ အေတြ႔အႀကံဳ၊ ခံစားခ်က္မ်ားသည္ အထက္ေအာက္ ဆက္ဆံမႈမ်ားတြင္ ေလးစားမႈမ်ား ေလ်ာ့နည္းခဲ့ရသည္။ ၂၅၊ ၃၅ ႏွင့္ ၇၅ က်ပ္တန္ ေငြစကၠဴမ်ား တရားမ၀င္ေၾကာင္း ေၾကညာ လုိက္ျခင္းကလည္း ေအာက္ေျခ ရဲေဘာ္မ်ား သာမက အထက္အရာရွိမ်ား အတြင္းတြင္ပင္ မေက်နပ္မႈမ်ား ေပၚေပါက္လာခဲ့ရသည္။

ဇြန္လေျမနီကုန္း အေရးအခင္းမ်ား ၿပီးေနာက္ အမွတ္(၅၀၂) ေလတပ္စခန္းႏွင့္ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းေရး ေလတပ္စခန္း (လပထ) မွ စစ္သည္မ်ားကို အေရးအခင္းမ်ား ႏွိမ္နင္းေရးအတြက္ လံုၿခံဳေရး တာ၀န္မ်ား ေပးလာသည္။ သို႔ေသာ္ ခိုင္းသာ ခိုင္းရသည္။ ေလတပ္ႏွင့္ ေရတပ္ကို မယံုၾက၊ သို႔ျဖစ္၍ ၿမိဳ႔လယ္ေခါင္ႏွင့္ ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ နီးစပ္ေသာ ေနရာမ်ားတြင္ လံုၿခံဳေရးတာ၀န္မေပးရဲ၊ ေတာင္ဥကၠလာလို ၿမိဳ႕ အစြန္မ်ားတြင္ တာ၀န္ေပးသည္။ အျခားတပ္မ်ားက မည္သုိ႔သေဘာ ထားသည္ကို ကၽြန္ေတာ္မသိ။ ကၽြန္ေတာ္ႏွင့္ ထိေတြ႔ရင္းႏွီးမႈ ရွိခဲ့ေသာ (လပထ) ေလတပ္စခန္းရွိ ရဲေဘာ္မ်ား၏ သေဘာထားကေတာ့ ျပတ္သည္။

“ေဟ့ – ငါတို႔ကေတာ့ အထက္အမိန္႔မို႔သာ သြားရတာ၊ လံုး၀ဆႏၵမရွိဘူး၊ ငါတုိ႔ကို ပစ္မိန္႔ ေပးလို႔ကေတာ့ ေဆာရီးဘဲ၊ လံုး၀မပစ္ဘူး၊ ျပည္သူေတြ ေက်ာင္းသားေတြ ေရွ႕မွာ ေသနတ္ကို ဒီအတုိင္း ပစ္ခ်ေပးလိုက္မယ္၊ ေနာက္မွ ဘယ္လို အျပစ္ေပးေပး၊ ေနာက္မွ ၾကည့္ရွင္းမယ္” ဟူ၍ အခ်င္းခ်င္း လွ်ဳိ႕၀ွက္ ညႇိႏႈိင္းထား ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ အခ်ဳိ႕ တလြဲဆံပင္ ေကာင္းသူမ်ားကေတာ့ “ငါတို႔ေတာ့ သူ႔ဆန္စားထားရတာ၊ သူတို႔ ခိုင္းတာ လုပ္ရမွာဘဲ” ဟု ေျပာသံ ၾကားရေၾကာင္း ပြင့္လင္းစြာ ၀န္ခံပါသည္။ ရွစ္ေလးလံုး အေရးအခင္းသည္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ရဲေဘာ္မ်ားႏွင့္ အရာရွိ အသိုင္းအ၀ိုင္းထိ ၀င္ေရာက္ခါ နာက်ည္းမႈမ်ား ႏွင့္အတူ စစ္အစုိးရအား ပုန္ကန္ ထၾကြခ်င္စိတ္မ်ား တဖြားဖြား ေပၚေပါက္ေစခဲ့သည္။

၁၉၈၈ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ (၈) ရက္ေန႔သည္ ရံုးဖြင့္ရက္ျဖစ္သျဖင့္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ရံုးတက္ၾကရသည္။ ရံုးသာ တက္ရသည္၊ ဘယ္သူမွ အလုပ္ကို စိတ္မ၀င္စားၾက၊ အေထြေထြ သပိတ္ေမွာက္ရန္ ေၾကညာထားေသာ ေန႔ျဖစ္၍ ယင္းကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး စိတ္၀င္စားစြာ ေျပာဆုိေ၀ဖန္မႈမ်ားသည္ မနက္ကင္တင္းတြင္ ထုိင္ခ်ိန္မွာစ၍ ရံုးေပၚေရာက္သည္အထိ ေျပာဆို ေ၀ဖန္ေနၾကတုန္းပင္၊ မနက္ (၁၀) နာရီခန္႔တြင္ ေတာင္ဘက္ ေရႊတိဂံု ဘုရားလမ္းမွ “စစ္အာဏာရွင္စနစ္ က်ဆံုးပါေစ”၊ “တပါတီစနစ္ အလိုမရွိ”၊ “ဒီမိုကေရစီ ခ်က္ခ်င္းေပး၊ ခ်က္ခ်င္းေပး” စေသာ ေၾကြးေၾကာ္သံမ်ားကို ၾကားရသျဖင့္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔သည္ ျပဴတင္းေပါက္မ်ားနားသို႔ အလိုလို ေရာက္သြားကာ ၾကည့္မိၾကသည္။ ေရွ႔ဆံုးတြင္ ခြပ္ေဒါင္းအလံႏွင့္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဓာတ္ပံုမ်ားကို ကိုင္ေဆာင္ထားၾကေသာ အျဖဴအစိမ္း ေက်ာင္း၀တ္စံုႏွင့္ ငယ္ရြယ္ေသာ ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ ေၾကြးေၾကာ္သံမ်ားကို အသံကုန္ ေအာ္ဟစ္ တုိင္ေဖာက္ကာ တက္ၾကြစြာ ခ်ီတက္လာၾကသည္။ သူတို႔ ေနာက္မွ မ်ားစြာေသာ လူထုႀကီး၊ လူထုႀကီးေနာက္မွ ရဟန္းသံဃာေပါင္း မ်ားစြာကလည္း ေၾကြးေၾကာ္သံမ်ားျဖင့္ ခ်ီတက္သြားရာ စတီး၀ပ္၊ ဂ်ဴပလီလမ္းတေလွ်ာက္ ႏွင့္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ စစ္ရံုးပတ္ပတ္လည္တြင္ လူပင္လယ္ႀကီး ျဖစ္ေနေတာ့သည္။ ဆႏၵျပလူထုႀကီးသည္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ စစ္သားမ်ားကို လက္ေ၀ွ႔ရမ္း ႏႈတ္ဆက္ၾကသည္။ “ ျပည္သူ႔တပ္မေတာ္ ဒို႔တပ္မေတာ္”၊ “တပ္မေတာ္သားမ်ား ျပည္သူလူထုနဲ႔ ပူးေပါင္းပါ၊ ရပ္ၾကည့္ေနလို႔ အျမတ္မရွိဘူး၊ ျပည္သူေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းမွ ဒီမိုကေရစီရမယ္” စသျဖင့္ ေအာ္ဟစ္သြားၾကသည္။

ညေနရံုးဆင္းခ်ိန္တြင္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ အိမ္ျပန္ရန္ အခက္ႀကံဳရေတာ့သည္။ ဤမွ် မ်ားျပားလွေသာ လူအုပ္ႀကီမ်ား ၾကားမွ ေန၍ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ အဘယ္သုိ႔ ျပန္ရပါမည္နည္း။ (ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ရံုးသူရံုးသားမ်ားကို ေန႔စဥ္ ဖယ္ရီျဖင့္ အႀကိဳအပို႔ လုပ္ေပးသည္။) ကားမ်ား ဘယ္လုိ ထုိးေဖာက္ထြက္ႏိုင္မည္နည္း။ စစ္သားဆုိ အမုန္းႀကီး မုန္းေနေသာ လူထုႀကီးကို ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ထုိးေဖာက္သြားဖို႔ ခက္ေနၿပီမဟုတ္ပါလား။ ရံုး၀င္းအတြင္းရွိ လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔မ်ားကေတာ့ (stand by) အေနအထားျဖင့္ အထက္အမိန္႔ကို ေစာင့္ေနၾကသည္။ မၾကာမၾကာ ဆုိသလို အသံခဲ်႔စက္တပ္ (TE-11) စစ္ကားမ်ားျဖင့္ ၿမိဳ႔တြင္းၿမိဳ႔ျပင္သို႔ တစီးၿပီး တစီး ထြက္သြားတတ္သည္။ ည (၇) နာရီ ေက်ာ္သည္ႏွင့္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အိမ္ျပန္ေရးအတြက္ စခန္းမွဴးဗိုလ္မွဴးႀကီး ဘဆန္းႏွင့္ သူ၏ အထက္အရာရွိမ်ားက စီစဥ္ေပးသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ ည (၈) နာရီခန္႔တြင္ ဘရင္းကယ္ရီယာႏွင့္ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔မ်ားေရွ႔ေနာက္ ျခံရံကာ ဖယ္ရီကားတစ္စီးတြင္ လံုၿခံဳေရးစစ္သား (၄) ေယာက္ေစာင့္ၾကပ္၍ အိမ္ျပန္ခရီးကို စခဲ့ရသည္။

မဂၤလာဒံုတြင္ ေနေသာ ကြ်န္ေတာ္အပါအ၀င္ စစ္မႈထမ္းမ်ားသည္ (၁၅) စီးေသာ (BM) ဖယ္ရီကားတန္းျဖင့္ အေစာင့္အေရွာက္မ်ား ၿခံရံကာ ေရႊဂံုတိုင္၊ ကမၻာေအးဘုရားလမ္း အတုိင္း ေမာင္းႏွင္ခဲ့ရာ လမ္းတေလွ်ာက္တြင္ ဧရာမ လူအုပ္ႀကီးမ်ားႏွင့္ တုိးပါေတာ့သည္။ မ်ားျပားလွေသာ လူအုပ္ႀကီးသည္ ကားသြားႏိုင္ရံု ေလာက္သာ လမ္းဖြင့္ေပးထားၿပီး တဖက္တခ်က္တြင္ ညႇပ္ထားသည္။ ကမၻာေအးလမ္းအဆံုး ရွစ္မိုင္၊ မရမ္းကုန္း လမ္းဆံုေရာက္သည္အထိပင္။ စစ္သားမ်ားကို အႏၱရာယ္ျပဳဖို႔ေတာ့ မဟုတ္ေပ။ ကြ်န္ေတာ္ထင္သည္၊ ဤ (၈) ရက္ေန႔ည ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ျပန္ခ်ိန္အထိ ျပည္သူလူထုသည္ စစ္တပ္ကို (တပ္မ ၂၂ မွလြဲ၍) ခါးခါးသီးသီး မမုန္းေသး၊ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ျပည္သူလူထုႀကီးသည္ တပ္မေတာ္သားမ်ားကို အားကိုးေၾကာင္း၊ သူတို႔နဲ႔ ပူးေပါင္းရန္ လုိလားေၾကာင္း၊ သူတို႔၏ အျပဳအမူမ်ားကို မ်က္၀ါးထင္ထင္ ျမင္လုိက္ရေသာေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္သည္။ “ျပည္သူ႔ တပ္မေတာ္ ဒုိ႔တပ္မေတာ္”၊ “တပ္မေတာ္ႏွင့္ ျပည္သူ ပူးေပါင္းေရး ဒို႔အေရး၊ ဒို႔အေရး” ၊ “တပ္မေတာ္သားမ်ား က်န္းမာၾကပါေစ”၊ စသျဖင့္ ေအာ္ဟစ္ ေၾကြးေၾကာ္ရင္း လက္ခုပ္ၾသဘာေပးကာ လက္မ်ားကို အားရပါးရ ေ၀ွ႔ရမ္းျပၾကသည္။

အခ်ိဳ႔ဆိုလွ်င္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အျပန္လမ္းကို တမင္ေစာင့္ေနကာ အကအခုန္မ်ားျဖင့္ ႀကိဳဆုိၾကသည္။ အခ်ိဳ႔ဆုိလွ်င္ ပန္းကုန္းမ်ားျဖင့္ ပစ္ေပါက္ၾကသည္။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔လည္း ျပန္၍ လက္မ်ား ေ၀ွ႔ရမ္းျပသည္။ (ကြ်န္ေတာ္တို႔ ကားမ်ားတြင္ အရာရွိမ်ား လံုး၀မရွိပါ။) သို႔ေသာ္ လက္မ်ားကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ အျပင္ထုတ္မျပႏိုင္ခဲ့၊ ဂ်င္ဂလိအႏၱရာယ္ေၾကာင့္ ကားမွန္ျပဴတင္းေပါက္မ်ားကို ပိတ္ထားရမည္ ဟူေသာ အမိန္႔ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ေနထုိင္ရာ ျပဳျပင္ ထိန္းသိမ္းေရး ေလတပ္စခန္းသို႔ ေရာက္ေသာအခါ အေဆာင္ေန ရဲေဘာ္မ်ားက ၿမိဳ႔တြင္းအေျခအေနကို လာေရာက္ ေမးျမန္းၾကသည္။ ည(၁၁) နာရီခန္႔တြင္ လွ်ိဳ ႔၀ွက္ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ကာ ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္ၿပီး လႈပ္ရွားမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ႏွင့္ အခြင့္ႀကံဳလွ်င္ ႀကံဳသလို လူထုအတြင္း ပါ၀င္ရန္ ဆံုးျဖတ္ၾကသည္။

ေနာက္တေန႔ ရံုးအတက္တြင္ သတင္းဆုိးမ်ားကို ၾကားရေတာ့သည္။ (၈) ရက္ေန႔ည (၁၁) နာရီ ႏွင့္ (၁၃) နာရီၾကားတြင္ ဗိုလ္ေန၀င္း၏ လက္မရြ႔ံ အာဏာသားမ်ားက ၿမိဳ႔ေတာ္ခန္းမအနီး ဆႏၵျပသူ လူအုပ္အတြင္းသို႔ ေမာင္းျပန္ ဂ်ီးသရီး၊ ဂ်ီဖိုး မ်ားျဖင့္ ရက္ရက္စက္စက္ ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္ျခင္း သတင္းပင္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ တရံုးလံုး (မဆလ ေဒါက္တိုင္မ်ားမွလြဲ၍) စိတ္ထိခိုက္စြာ ခံစားၾကရသည္။ အျခားအဆင့္ စစ္သည္ other rank မ်ားမွအစ အရာရွိႀကီးမ်ားပင္ စစ္တပ္၏ လူမဆန္မႈမ်ားကို ပစ္ပစ္ခါခါ ဆဲဆုိျပစ္တင္ ေ၀ဖန္ရႈံခ်ၾကသည္။ ရံုးပတ္၀န္းက်င္ ဘယ္ေနရာဘဲ သြားလိုက္သြားလုိက္ ဤအသံမ်ားကိုသာ ၾကားရသည္။ (ဤ အခ်ိန္က ေထာက္လွမ္းေရး သူလွ်ိဳမ်ား စိမ့္မ၀င္ေသး၊ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆုိႏိုင္ သည္။)၊ (၈) ရက္ေန႔ ညက ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ကို လိႈက္လွဲစြာ ႀကိဳဆုိလက္ကမ္းလာေသာ ျပည္သူလူထုႀကီး တရပ္လံုးသည္ (၉)ရက္ေန႔တြင္ စစ္သားဆုိလွ်င္ အသံကိုပင္ မၾကားခ်င္ေလာက္ေအာင္ အမုန္းႀကီးမုန္း၊ အရံြႀကီး ရြံသြားၾကေလၿပီ။ အခ်ိဳ႕ ရပ္ကြက္မ်ားမွာဆုိလွ်င္ စစ္သားမွန္း သိလွ်င္ ၀ိုင္းအရိုက္ခံရသည္။ အခ်ိဳ႔ဆုိလွ်င္ ရပ္ကြက္ထဲမွာ မေနရဲေတာ့၍ တပ္တြင္းသို႔ ေျပာင္းေနၾကရသည္။

ျပည္သူ႔တပ္မေတာ္အမည္ခံထားၿပီး ျပည္သူ႔ဘက္မွ မရပ္တည္ခဲ့ေသာ၊ ျပည္သူကို အက်ိဳးမျပဳခဲ့ေသာ၊ ျပည္သူတုိ႔၏ အားကိုးရာ မျဖစ္ခဲ့ေသာ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ တပ္မေတာ္သားမ်ားသည္ ငါးခံုးမတည္းဟူေသာ လက္မရြ႔ံ အာဏာသားမ်ားေၾကာင့္ ေလွႀကီး တေလွလံုးပုတ္ခဲ့ရၿပီ၊ ဤ အေရးအခင္း၏ အက်ိဳးဆက္ေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ္တို႕ စစ္သားမ်ားသည္ ျပည္သူလူထု အရပ္သား၀န္ထမ္းမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံရေသာအခါ မ်ားစြာ မ်က္ႏွာငယ္ရၿပီး အရွက္ႀကီး ရွက္ခဲ့ရသည္။ ကြ်န္ေတာ္သည္ ဘဏ္မ်ားတြင္ ေငြသြင္းေငြထုတ္ကိစၥျဖင့္ သြားရေလရာ အျခား၀န္ထမ္းမ်ား မဆိုထားႏွင့္၊ ကြ်န္ေတာ္ႏွင့္ရင္းႏွီးေသာ စာေရး ၀န္ထမ္းမ်ားကပင္ လိုလားဟန္မျပ၊ လူကို မုန္း၍မဟုတ္၊ စစ္သားဟူေသာ အျမင္ျဖင့္ မုန္းတီးရြ႔ံရွာစြာ အၾကည့္ခံရသည္။ ေငြစာရင္း ကိစၥႏွင့္ ပဲခူးကလပ္ရွိ CMA (ကာကြယ္ေရးေငြစာရင္း ၀န္ရံုး) သို႔ သြားရာတြင္လည္း ဤ နည္းႏွင္ႏွင္ပင္။ အခ်ိဳ႔ ရင္ႏွီးေသာ စာေရး၀န္ထမ္းႏွင့္ ရံုးအုပ္အရာရွိမ်ားက “ဘယ္လုိလဲ ဒီအေရးအခင္းမွာ ခင္ဗ်ားတုိ႔ ဘာမွ မလႈပ္ရွားဘူးလား၊ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားနဲ႔ ျပည္သူလူထု တရပ္လံုးက သတၱိရွိရွိ ေတာင္းဆုိမႈေတြ၊ လႈပ္ရွားမႈေတြ၊ ဆႏၵျပမႈေတြ လုပ္ေနၾကၿပီ၊ ခင္ဗ်ားတုိ႔လည္း ပါ၀င္သင့္ၿပီ၊ ျပည္သူဘက္က ရပ္တည္သင့္ၿပီ” ဟု ေျပာဆုိျခင္း ခံရသည္။ ကြ်န္ေတာ္လည္း ရွက္ရွက္ျဖင့္ “ အခြင့္အေရးေတာ့ ေစာင့္ေနတုန္းဘဲ၊ အခုေလာေလာဆယ္ အေျခအေန မေပးေသးဘူး၊ အေျခအေန ေပးတာနဲ႔ လႈပ္ရွားဖိ႔ု အဆင့္သင့္ ျပင္ထားပါတယ္” ဟု ေျပာခဲ့ရသည္။

ကြ်န္ေတာ္တုိ႔သည္ ဤသို႔လွ်င္ ျပည္သူလူထု အၾကားတြင္ မတုိးရဲ၊ မတုိး၀ံ့၊ မုန္းတီးရြံရွာေသာ အၾကည့္မ်ားကို မခံရဲ၊ မခံ၀ံ့ျဖင့္ အရွက္ႀကီးရွက္၊ အခက္ႀကီး ခက္ရေပၿပီ။ စိတ္ဓာတ္လည္း အႀကီးအက်ယ္ က်ခဲ့ရၿပီ၊ ၾကည့္ပါအံုးေတာ့၊ တပ္မေတာ္သားဆုိတဲ့ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ အျဖစ္ ရံုးတက္ရံုးဆင္းခ်ိန္တြင္ အရပ္၀တ္ျဖင့္ ဆင္းတတ္ရၿပီး ရံုးက်မွ ယူနီေဖာင္းလဲရသည္။

ဘယ္ေလာက္ ရွက္စရာ ေကာင္းၿပီး ဘယ္ေလာက္ရယ္စရာ ေကာင္းပါသလဲ၊ ရွက္စရာ ေကာင္းၿပီး ရယ္စရာ ေကာင္းတာကေတာ့ အရပ္၀တ္ ၀တ္ၿပီး BM စစ္ဖယ္ရီမ်ားျဖင့္ ရံုးတက္ရံုးဆင္းရျခင္းပင္၊ ျပည္သူလူထု၏ စူးစမ္း၊ ထူးဆန္းေသာ အၾကည့္၊ ေလွာင္ရီ ေထ့ေင့ါေသာ မ်က္ႏွာေပး မ်ားကို မျမင္ခ်င္ေဆာင္ ထားရသည္။ “အခုမွ ေၾကာက္ေနၿပီလား” ဆုိေသာ အသံမ်ားကိုလည္း ၾကားရသည္။ စစ္ရံုးမွ စစ္သားမ်ား ဖယ္ရီေတြ တသီတတန္းႀကီးျဖင့္ ရံုးတက္ရံုးဆင္းၾကမွန္း ရန္ကုန္တၿမိဳ႔လံုးက ျပည္သူေတြ သိေနၾကၿပီ။ ေအာ္… ျပည္သူေတြ ဘက္မွ အစဥ္ရပ္တည္ ေနပါသည္ဆုိေသာ တပ္မေတာ္သည္ ယခုအခါ တြင္ ျပည္သူေတြ ၾကားတြင္ မ၀ံ့မရဲျဖင့္ ခိုးေၾကာင္ခိုး၀ွက္ သြားလာေနၾကရၿပီ၊ ရင္နာစရာ ေၾကကြဲစရာ ေကာင္းေလစြ။

ဆႏၵျပပြဲမ်ားအနက္ လူအစည္ကားဆံုးေန႔ကို ေျပာပါဆုိလွ်င္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားမည့္ ၾသဂုတ္လ (၂၆) ရက္ ေသာၾကာေန႔ဟု ေျပာရမည္ထင္သည္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ယင္းေန႔ မနက္ (၅) နာရီေလာက္ ကတည္းက သိန္းေသာင္းမကေသာ လူအုပ္ႀကီးသည္ ေရႊတိဂံု ဘုရားလမ္းအတိုင္း အေနာက္ဘက္ မုခ္သို႔ ခ်ီတက္သြားၾကသည္မွာ တေန႔လံုး မဆံုးႏိုင္ေတာ့၊ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔လည္း မနက္ (၉) နာရီက်မွ တပ္ျပင္ထြက္ခြင့္ ရေသာေၾကာင့္ ထုိအခ်ိန္က်မွ ယင္းေဟာေျပာမည့္ေနရာသို႔သြားရာ နဲနဲေနာေနာ မဟုတ္ေသာ ဧရာမလူအုပ္ႀကီးကို ေတြ႔ရသည္။ တိုး၍ ပင္မေပါက္၊ ဤမွ်က်ယ္ေသာ ကြင္းျပင္ႀကီးတြင္ပင္ ေနရာမဆန္႔ေတာ့ဘဲ လူမ်ားအျပင္သို႔ ျပည့္လွ်ံထြက္ကာ လမ္းတခုလံုး ေျခခ်စရာ မရွိေလာက္ေအာင္ ျပည့္ႏွက္ ေနခဲ့သည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေရာက္ေသာအခါ ပရိတ္သတ္၏ ၾသဘာသံသည္ နားကြဲေတာ့မလား ထင္ရေအာင္ က်ယ္ေလာင္ ျပင္းထန္ လွသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေဟာေျပာစဥ္တြင္ သဲသဲကြဲကြဲ မျမင္ရေတာ့ဘဲ အသံသာ ၾကားေနရသည္။ မ်ားျပားလွေသာ လူအုပ္ႀကီးေၾကာင့္ အသံခ်ဲ႔စက္ ေျမာက္မ်ားစြာ တပ္ထားပါလ်က္ မၾကားတခ်က္ ၾကားတခ်က္ ျဖစ္ေနသည္။ လက္ခုပ္သံမ်ားကသာ ဖံုးလႊမ္း ေနေတာ့သည္။ မွတ္မိလိုက္တာ တခိ်ဳ႔ကေတာ့ “ႏိုင္ငံျခားသားနဲ႔ အိမ္ေထာင္က်တာ ကေလးအတြက္ေၾကာင့္ က်မတိုင္းျပည္အေပၚ မွာထားတဲ့ ေမတၱာဟာ ဘယ္လုိနည္းနဲ႔မွ က်ဆင္းမသြားႏိုင္ပါဘူး၊ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ေ၀းေ၀းကင္းကင္း ေနခဲ့ခ်င္ေပမယ့္ ဒီအေရးအခင္းက တတုိင္းျပည္လံုးနဲ႔ဆုိင္တဲ့ အေရးအခင္း ျဖစ္ေနပါတယ္။ က်မလည္း ေဖ့ေဖ့သမီးလုပ္ေနၿပီး ေခါင္းေရွာင္ေနလို႔ မျဖစ္ေတာ့ဘူး။ တကယ္ေတာ့ ဒီအေရးအခင္းဟာ ဒုတိယလြတ္လပ္ေရးတုိက္ပြဲႀကီး ေခၚရင္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။” ဟူေသာ စကားသံမ်ားပင္ျဖစ္သည္။

စက္တင္ဘာ (၈) ရက္ေန႔တြင္ (လပထ) ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းေရး ေလတပ္စခန္း၊ မဂၤလာဒံုမွ ပါ၀င္လႈပ္ရွားရန္ အေျခအေန တရပ္က မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ဖန္တီးေပးလာသည္။ ထုိ႔အတူ ကြ်န္ေတာ္လည္း ထုိဆႏၵျပပြဲတြင္ ပါ၀င္လာရန္ အေျခအေနက သူ႔ အလိုအေလ်ာက္ ဖန္တီးေပးလာသည္။ ထုိေန႔မနက္က ကြ်န္ေတာ္သည္ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး႒ာန ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ရံုး (ေလ) တြင္ ရွိေနပါေသးသည္။ မနက္ (၁၀) နာရီတြင္ မဂၤလာဒံုတပ္နယ္ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔မ်ားအတြက္ အင္အားျဖည့္ ရိကၡာမ်ား သြားပို႔ရန္ အစီအစဥ္ တစ္ရပ္ေပၚလာသည္။

ထုိအဖြဲ႔တြင္ ကြ်န္ေတာ္လည္း ပါ၀င္သည္။ (၅၀၂) ေလတပ္စခန္းတြင္ ရိကၡာမ်ား ခ်ၿပီးေနာက္ (လပထ) သို႔၀င္သည္။ ကြ်န္ေတာ္သည္ ထုိတပ္လူပ်ိဳေဆာင္တြင္ ေနေသာေၾကာင့္ ရံုးခ်ဳပ္သို႔ ျပန္လိုက္ မသြားေတာ့။ ညေန(၃) နာရီေလာက္တြင္ ထူးျခားမႈ တရပ္ေပၚေပါက္လာသည္။ (ကြ်န္ေတာ္တို႔ လူပ်ိဳမ်ားေနေသာ မာဃေဆာင္ အေပၚထပ္မွ ၾကည့္လုိက္လွ်င္ ပန္းၿခံကုန္းရွိ ကားလမ္းကို အတိုင္းသား ျမင္ေနရသည္။) ရန္ကုန္ၿမိဳ႔တြင္း ဆႏၵျပၿပီး ေထာက္ႀကံ့၊ ေမွာ္ဘီသို႔ ျပန္လာၾကေသာ ကားတန္းႀကီးဆီမွ ေအာ္ဟစ္ေၾကြးေၾကာ္သံ မ်ား က်ယ္ေလာင္လွေလရာ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ တေဆာင္လံုး ထြက္ၾကည့္ၿပီး က်ယ္ေလာင္ေသာ ၾသဘာ လက္ခုပ္သံမ်ား၊ လက္ေခါက္မႈတ္သံမ်ားျဖင့္ ေအာ္ဟစ္အားေပးၾကသည္။

ထုိစဥ္ ေလ – (၁၃၈၅) ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီးေဇာ္၀င္း ဘယ္လုိက ဘယ္လုိ ေရာက္လာ သည္မသိ၊ “ေဟ့-ဘာလို႔ လက္ခုပ္တီးၾကတာလည္း မင္းတုိ႔ကို ေကာင္းေကာင္းေကြ်းထားတာ ေကာင္းေကာင္း ေနၾက၊ ဆူဆူပူပူ မလုပ္နဲ႔၊ အကုန္ ဖမ္းခ်ဳပ္ လုိက္မယ္” ဟု ေျပာလုိက္ရာ ရဲေဘာ္အခ်ိဳ ့က “က်ဳပ္တုိ႔ ငတ္လို႔ တပ္ထဲ၀င္လာတာ မဟုတ္ဘူး၊ ဘဲြ႔ရရင္ ထြက္မယ့္ ေကာင္ေတြ ခ်ည္းဘဲ” ဟု ျပန္ေျပာသည္။ ေဇာ္၀င္းမွာ အလြန္ေဒါသထြက္သြားေသာ္လည္း မ်ားျပားလွေသာ လူအုပ္အရွိန္ေၾကာင့္ ဘာမွ် ျပန္မေျပာေတာ့ဘဲ ခ်ာကနဲ လွည့္ထြက္ သြားသည္။ ရဲေဘာ္မ်ား လံုး၀မေက်နပ္ၾက၊ နဂိုကတည္းက အခြင့္အေရး ေစာင့္ေနၾကသူမ်ားျဖစ္၍ မၾကာမီပင္ “ဒီမိုကေရစီ ရရွိေရး ဒို႔အေရး၊ ဒို႔အေရး”၊ “တပါတီစနစ္ အလုိမရွိ”၊ “ဒုိ႔ရဲေဘာ္ေတြ ညီရဲ႕လားေဟ့ - ညီတယ္ေဟ့၊ ညီတယ္ေဟ့” စသျဖင့္ ေအာ္ဟစ္ပါေတာ့သည္။

မၾကာမီပင္ ရဲေဘာ္ (၂) ေယာက္အခ်ဳပ္ခံရရာ မေက်နပ္မႈမ်ား ပိုမိုျပင္းထန္လာသည္။ ရဲေဘာ္မ်ား ဘာလုပ္ၾကမည္ကို တုိင္ပင္ၾကေလၿပီ၊ ညေန ေျခာက္နာရီခြဲေလာက္တြင္ ေဇာ္၀င္း ထပ္ေရာက္လာၿပီး အေဆာင္မွဴး တပ္ၾကပ္ေအာင္စည္ရွိရာ မာဃေဆာင္ အခန္း(၁) သို႔သြားၿပီး ျပစ္တင္ႀကိမ္းေမာင္းျခင္းႏွင့္ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ား ေပးေနသည္မွာ မဆံုးေတာ့၊ ရဲေဘာ္မ်ားကလည္း သူ၀င္လာကတည္းက ေအာင္ဆန္း ေဆာင္ရွိ ရဲေဘာ္မ်ားကို သြားစည္းရံုးထားၿပီး စီစဥ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ထားသည္။ (အခ်ိန္က ည(၇)နာရီ ေက်ာ္ၿပီျဖစ္၍ ေမွာင္ေနသည္။ အေဆာင္မီးႏွင့္ ေကာ္ရစ္ဒါမီးမ်ားကို ထြန္းထားသည္။) ရဲေဘာ္မ်ား အားလံုး အက်ႌခြ်တ္၊ ကေတာင္းက်ိဳက္ထားၾကၿပီး အခန္း(၁၀) အျပင္ဘက္ ေကာ္ရစ္ဒါတြင္ အသင့္ ေစာင့္ေနၾကသည္။ သူထြက္လာၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ရဲေဘာ္တေယာက္က အခ်က္ျပလိုက္သည္ႏွင့္ ရိွသမွ် မီးမ်ား မွိတ္သြားၿပီး တၿပိဳင္နက္တည္း တုတ္၊ ခဲ ပစ္ေပါက္သံႏွင့္အတူ “တပါတီစနစ္အလိုမရွိ၊ ဒီမိုကေရစီ ရရွိေရး ဒို႔အေရး၊ ဒို႔အေရး”၊ “ငဖားေဇာ္၀င္း အလုိမရွိ”၊ “ဖမ္းခ်ဳပ္ထားသူ အကုန္လႊတ္” စသျဖင့္ ေအာ္ဟစ္သံမ်ား ပြက္ေလာ ရိုက္ဆူညံ သြားသည္။ ေဇာ္၀င္းလည္း အလြန္ထိတ္လန္႔သြားကာ အျပင္သို႔ အျမန္ ထြက္သြားသည္။

ခဏအၾကာတြင္ အင္အား(၃၀၀) နီးပါးရွိ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ရဲေဘာ္ထုႀကီးသည္ အခ်ဳပ္ခန္းသို႔ သြား၀ိုင္းရန္ႏွင့္ အိမ္ေထာင္သည္ လိုင္းသို႔ ခ်ီတက္ရန္ ေၾကြးေၾကာ္သံမ်ားျဖင့္ ထြက္လာၾကပါၿပီ။ (၅) မိနစ္ပင္ မၾကာလိုက္ ထမင္းစားေဆာင္ဘက္ အေရာက္တြင္ ဓာတ္မီးေရာင္ လက္ကနဲ ျမင္ရသျဖင့္ “ေဟ့ ဘယ္ေကာင္လဲ မီးထုိးတာ၊ အခုပိတ္” ဟု ေျပာရင္း ေရွ႔သို႔ ေျပးတက္သြားၾကရာ “ေဟ့ ဒုဗုိလ္မွဴးႀကီး ေဇာ္၀င္းပါကြ၊ မင္းတို႔ ေဒါသသိပ္မႀကီးၾကနဲ႔၊ ေျပေျပလည္လည္ ရွင္းၾကတာေပါ့” ေျပာသံၾကားရာ “ေဟ့ေကာင္ ေဇာ္၀င္း၊ မင္းအသံ မၾကားခ်င္ဘူး၊ အခု တုိ႔ေရွ႕က ဖယ္စမ္း” ဟု ေျပာရင္း ေရွ႕တက္သြားစဥ္ “ေနပါအံုး ကိုယ္ေျပာတာလည္း နားေထာင္ပါအံုး၊” ဆုိေသာ အျခားအသံတခုကို ၾကားလိုက္ရာ ဒုဗုိလ္မွဴးႀကီး ခင္ေမာင္ျမင့္ (စာကေလး) မွန္း ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ခ်က္ခ်င္း သိလိုက္သည္။

ရဲေဘာ္မ်ား ေခတၱၿငိမ္သြားခိုက္ “မင္းတုိ႔ ဘာျဖစ္ခ်င္သလဲ ေျပလည္ေအာင္ လုပ္ေပးမယ္၊ ေအးေအးေဆးေဆး ေျပာၾကတာေပ့ါ” ဟု ေျပာသည္။ “ခ်ဳပ္ထားတဲ့ ရဲေဘာ္(၂) ေယာက္ကို အခုလႊတ္ေပးပါ။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ အခု ခ်ီတက္ဆႏၵျပမယ္” ဟု ေျပာရင္းဆုိရင္း ေၾကြးေၾကာ္သံမ်ား ေအာ္ဟစ္ပါေတာ့သည္။ စာကေလးက “ေဟ့ မင္းတို႔ ေျပာမရဘူးလား၊ ဒီမွာ ဒီမိုကေရစီဆုိတာ ဘာလဲဆုိတာေကာ သိၾကရဲ႕လား” ဟုေျပာေသာအခါ ရဲေဘာ္မ်ား အလြန္ေဒါသ ထြက္သြားၾကၿပီး “ေဟ့ ဆယ္တန္း ေအာင္ျပီးလို႔ ဒီတပ္ထဲ၀င္လာတာကြ၊ မင္းထက္ နားလည္တယ္၊ ေဟ့ ၾကာတယ္ ရဲေဘာ္တုိ႔ ခ်ီတက္ၾကမယ္” ဟု ေျပာေျပာဆုိဆုိ ခ်ီတက္မည္အလုပ္ ကားမီးေရာင္ျမင္သျဖင့္ “ေဟ့ ဘာလို႔ မီးဖြင့္တာလဲ” ဟု ေျပာရင္း ကားဆီသို႔ ေျပးတက္သြားသည္။

ကားလည္း မီးမွိတ္သြားၿပီ “ရဲေဘာ္တုိ႔ ခဏေလး သည္းခံၿပီး နားေထာင္ၾကပါ။” ဟု အသံၾကားသျဖင့္ စခန္းမွဴး ဗုိလ္မွဴးႀကီး ခ်စ္သန္းမွန္း သိလိုက္ၾကသည္။ “မင္းတို႔ရဲ႕ အသံကို အေ၀းႀကီးကၾကားေနရတယ္။ ကဲ မင္းတုိ႔ ဘာလုပ္ခ်င္ၾကသလဲ”။ “စခန္းမွဴး ဖမ္ထားတဲ့ ရဲေဘာ္ (၂) ေယာက္ကို အခုခ်က္ခ်င္းလႊတ္ေပးပါ၊ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ တညလံုး စခန္းကို ပတ္ၿပီး ဆႏၵျပမယ္။ မနက္ၿမိဳ႕ထဲထြက္ၿပီး ခ်ီတက္ ဆႏၵျပမယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို မေႏွာင့္ယွက္ပါနဲ႔”၊ “ေအး မင္းတို႔ကို ငါနားလည္ပါတယ္၊ မင္းတို႔ကိုလည္း ေလးစားပါတယ္၊ င့ါစကားကို နားေထာင္ၾကပါ။ အခုေလာေလာဆယ္ အေဆာင္ျပန္ၿပီး ေအးေအးေဆးေဆး အနားယူၾကပါ။ မင္းတို႔ ဘာအႏၱရာယ္မွ မျဖစ္ဖုိ႔ ငါတာ၀န္ယူတယ္၊ မင္းတုိ႔ ျဖစ္ခ်င္တာေတြ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေပးမယ္လုိ႔ ငါကတိေပးတယ္။” ဟုေျပာရာ “စခန္းမွဴး တကယ္ တာ၀န္ယူသလား၊ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ကုိ အခ်ိဳသိပ္ဖုိ႔ေတာ့ မႀကိဳးစားပါနဲ႔၊ အခုေနမွာ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ဘာကိုမွ မေၾကာက္ဘူး။ ဘာကိုမွလည္း ဂရုမစိုက္ဘူး။” တုိတုိ ေျပာရလွ်င္ စခန္းမွဴးႏွင့္ ေတာ္ေတာ္ၾကာ ညႇိႏႈိင္း ေျပာဆုိၿပီးေနာက္ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ အေဆာင္သို႔ ျပန္ေရာက္လာၾကသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ေအးေအးေဆးေဆး အနားယူၾကသည္ေတာ့ မဟုတ္၊ မာဃေဆာင္ အခန္း (၄) တြင္ အားလံုး စုရံုးတုိင္ပင္ၾကသည္။

“ေဟ့ ငါတုိ႔ေတာ့ စခန္းမွဴးစကားကို မယံုဘူး၊ ဒီျပႆနာ မေသးဘူး၊ ဟိုေကာင္ ေဇာ္၀င္းနဲ႔ စာကေလး အႏၱရာယ္ကလည္း မေသးဘူး၊ ငါတုိ႔ကို ဒုကၡေပးမွာ ေသခ်ာတယ္။ ဒီေတာ့ ငါတို႔ ဘာဆက္လုပ္ၾကမလဲ၊ ေက်ာင္းသားသမဂၢနဲ႔လည္း ဆက္သြယ္ထားၿပီဆိုေတာ့ ျဖစ္ခ်င္ရာ ျဖစ္ကြာ ေရွ႕ဆက္ ၾကမ္းဖုိ႔ဘဲ ရွိေတာ့တယ္” ဟု ဒုတပ္ၾကပ္ သန္႔စင္က ေျပာသည္။ ထုိအခ်ိန္တြင္ ဂ်ဴတီပို႔စ္ အသီးသီးတြင္ လံုၿခံဳေရးတာ၀န္ယူေနၾကေသာ ရဲေဘာ္မ်ား ေရာက္လာၾကၿပီး” ေဟ့ မင္းတုိ႔ ေအာ္သံေတြ၊ အိမ္ေထာင္သည္ လိုင္းထိေတာင္ ၾကားရတယ္၊ ဟုိမွာ အကုန္လႈပ္လႈပ္ရြရြ ျဖစ္ကုန္ၿပီ၊ မင္းတုိ႔နဲ႔ လာေပါင္းဖုိ႔ေတာင္ လုပ္ေနတာ၊ ေဟ့ မင္းတို႔ လုပ္ခ်င္တာ လုပ္သာလုပ္၊ ေနာက္ဆုတ္ဖုိ႔ စိတ္မကူးၾကနဲ႔၊ ငါတုိ႔ အကုန္ တာ၀န္ယူတယ္။ ဂ်ဴတီပို႔စ္တုိင္းမွာ ေသနတ္ေမာင္းတင္ၿပီး အဆင္သင့္ ျပင္ထားၾကၿပီ၊ ၀င္လာတဲ့ ေကာင္မွန္သမွ် အကုန္ရွင္းပစ္မယ္။” ဟု ေနဒြန္းေအာင္က ေျပာသည္။

လက္နက္တိုက္တာ၀န္ခံ တင္ဦးကလည္း “ေဟ့ လက္နက္တိုက္ အဆင္သင့္ ဖြင့္ထားေပးမယ္။ ႀကိဳက္တဲ့ လက္နက္သာ ယူထုတ္ေပေတာ့၊ အေရးႀကံဳရင္ လက္မေႏွးၾကေစနဲ႔” ဟု ေျပာသည္။ အမွတ္ (၁) ဗဟုိဂိတ္တြင္ တာ၀န္က်ေသာ တပ္ၾကပ္ျမင့္ေအာင္က “စခန္းမွဴးကား ဂိတ္၀ ၀င္လာေတာ့ ဂိတ္ဖြင့္မေပးဘဲ အားလံုးေသနတ္ေတြနဲ႔ ခ်ိန္ထားၿပီး စခန္းမွဴး ရဲေဘာ္ေတြကို ဒုကၡမေပးဘူးလို႔ ကတိေပးပါ၊ ရုတ္ရုတ္ ရက္ရက္ျဖစ္ရင္ ဒီမွာေတြ႔လား၊ အတြဲလိုက္ ျဖဳတ္ပစ္လုိက္မယ္၊ ေျပာေတာ့စခန္းမွဴး ေတာ္ေတာ္ၿဖံဳသြားတယ္။ သူ႔ဆီက ကတိရမွ ဂိတ္ဖြင့္ ေပးလိုက္တယ္။” (ဂ်ဴတီပို႔စ္ အသီးသီးမွ ရဲေဘာ္မ်ားသည္ အေစာႀကီးကတည္းက အေျခအေန အရပ္ရပ္ကို သိထားၾကၿပီး လူတုိင္း ေဒါသထြက္ကာ မေက်မနပ္ ျဖစ္ေနၾကသည္။)

တပ္ၾကပ္တင္ႀကိဳင္က “စခန္းမွဴးက ဘယ္ေလာက္ တာ၀န္ယူတယ္ ေျပာေျပာ ခင္ဗ်ားတုိ႔လည္း တပ္ထဲၾကာၿပီဘဲ၊ စစ္တပ္အေၾကာင္း သိပါတယ္။ ဒီေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ မနက္ျဖန္ ေစာေစာ ၿမိဳ႕ထဲထြက္ ခ်ီတက္ ဆႏၵျပၾကမယ္။ ျပည္သူေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းမယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ျပည္သူေတြရဲ႕ အမုန္း မခံႏိုင္ဘူး၊ အားလံုးရဲ႕ ဆႏၵဘယ္လုိရွိသလဲ” ဟုေျပာရာ အေထြအထူး စည္းရံုးရန္ပင္မလို၊ နဂိုကမွ အခြင့္အေရး ေစာင့္ေနသူမ်ားမို႔ မနက္ေစာေစာ ထြက္ရန္ အတည္ျပဳလုိက္ၾကသည္။ တစ္ညလံုး ဘယ္သူမွ မအိပ္လိုက္ရပါ။ ျပင္ဆင္စရာရွိတာ ျပင္ဆင္ၾကရင္း၊ သတိလည္း ထားၾကရင္း၊ တင္းျပည့္ ပါတီကဒ္မ်ားကိုလည္း မီးရႈိ႕ဖ်က္ဆီးၾကရင္း၊ မနက္ (၄) နာရီတြင္ (စိတ္မ၀င္စားသူ၊ ေရွာင္လုိသူ၊ စိုးရြံသူ၊ စာကေလး၊ ေဇာ္၀င္းတို႔ရဲ့ အတြင္းလူမ်ားမွအပ) အားလံုး အဆင္သင့္ ျဖစ္ေနၾကၿပီ။ တပ္ၾကပ္ တင္ႀကိဳင္ ဦးေဆာင္ေသာ ဆႏၵျပ စစ္ေၾကာင္းသည္ လံုၿခံဳေရးစစ္သားမ်ားရွိရာ BCMP ဂိတ္ကို ကြင္းၿပီး တပ္အေနာက္ဘက္မွ ထြက္ကာ ခပ္တည္တည္ ခ်ီတက္ၾကပါေတာ့သည္။ အားလံုး အင္အား (၂၀၀)၊ အခ်ိန္က စက္တင္ဘာလ (၉) ရက္၊ ေသာၾကာေန႔ နံနက္ (၀၄း၃၀)နာရီ။

စစ္ေစာင္ၾကား အစိမ္းေပၚတြင္ (ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းေရး ေလတပ္စခန္း မဂၤလာဒံု) ဟူေသာ ဆုိင္းဘုတ္ကိုင္၍ တိတ္ဆိတ္စြာ ခ်ီတက္လာေသာ စစ္ေၾကာင္းသည္ ေစာ္ဘြားႀကီးကုန္းထိပ္ေရာက္သည္ႏွင့္ “ဒီမိုကေရစီ ရရွိေရး ဒို႔အေရး၊ ဒို႔အေရး”၊ “တစ္ပါတီစနစ္ ဖ်က္သိမ္းပစ္ ဖ်က္သိမ္းပစ္”၊ “ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေပးတဲ့စစ္ပညာ ျပည္သူေတြကို သတ္ဖုိ႔ မဟုတ္ဘူး”၊ “ဒုိ႔ရဲ႕ ေသြးေတြ နီရဲ႕လားေဟ့၊ နီတယ္ေဟ့ နီတယ္ေဟ့” ဆုိေသာ ေၾကြးေၾကာ္သံမ်ားကို ေအာ္ဟစ္လိုက္ရာ ပထမေတာ့ လူေတြ ေၾကာင္ၾကည့္ေနၾကသည္။ (မိုးလင္းစျဖစ္၍ လူေတြ သိပ္အျပင္မထြက္ၾကေသး၊ အခ်ိဳ႔ဆိုင္ဖြင့္စ၊ အခ်ိဳ႔အိမ္တံခါးမ်ားဖြင့္စ၊ အခ်ိဳ႔ မ်က္ႏွာသစ္စ ရွိေသးသည္။)

ကြ်န္ေတာ္တို႔ လမ္းထဲသို႔ ၁၀ ကိုက္ ၁၅ ကိုက္ခန္႔၀င္မိမွ သက္၀င္လႈပ္ရွားလာၾကသည္။ အိမ္အျပင္ တံခါး၀တြင္ ရပ္ေနေသာ အသက္ (၅၀) ေက်ာ္ရွိ အဘကစတင္၍ “ဟာ ေဟ့ ဒါမွ ဒို႔ တပ္မေတာ္ကြ ဒို႔တပ္မေတာ္” ဟု က်ယ္ေလာင္စြာ ေအာ္ရင္း အိမ္ေပၚမွ ေျပးခ်လာကာ ေရွ႕မွ ရဲေဘာ္တဦးကို ေျပးဖက္သည္။ မၾကာပါ၊ အိမ္တုိင္း အိမ္တုိင္းမွ ၀မ္းသာအားရ ေအာ္ဟစ္ေျပးထြက္လာရင္း လက္ခုပ္ၾသဘာေပးၾကသည္။ အဖြားအရြယ္ တစ္ေယာက္ကလည္း “ ၀မ္းသာလုိက္တာ ၀မ္းသာလိုက္တာ ဒါမွ ငါ့သားေတြ” ဟု ေျပာရင္း မ်က္ရည္မ်ား စီးက်လာသည္ကို မ်က္၀ါးထင္ထင္ ေတြ႔လိုက္ရသည္။